Nog 338 dagen

Het is altijd leuk om te zien hoe politici op peilingen reageren. Feitelijk zeggen ze allemaal dat ‘het maar peilingen zijn', maar o wee als de peiling voor een leider of partij te lang te slechte getallen laat zien. Peilingen zijn helaas niet neutraal. De vraagstelling draagt in grote mate bij aan het type antwoord dat komt. "Denkt u ook dat..." levert vaker een bevestigend antwoord op dan "Wat is uw mening over..." om maar een voorbeeldje te noemen. Ook de termijn en de doelgroep van de peiling zijn van invloed op de resultaten. De Hondt verweet de Politieke barometer al dat ze de peilingstermijn te groot hielden, waardoor ze geen realistisch beeld gaven na plotselinge ontwikkelingen als het vertrek van Fortuijn en Verdonk bij respectievelijk Leefbaar Nederland en de VVD.

Peilingen hebben ook een beeldversterkend effect. Wat ik daarmee zeggen wil is dat ze niet alleen de opinie peilen, maar tevens de opinie kunnen vormen. Mensen willen graag bij de winnaars horen, het zogeheten bandwagon-effect, waardoor peilingen die een winnaar aanwijzen, die winst zouden kunnen versterken. Mensen passen hun stemgedrag ook aan op peilingen. De spannende race die werd voorspeld tussen het CDA en de PVDA in 2006 droeg er deels aan bij dat mensen juist op één van die partijen gingen stemmen, hetgeen ten koste ging van de kleinere partijen (waaronder de ChristenUnie).

Op dit moment staat de PVV hoog in de peilingen. Dat spoort andere mensen weer aan om ook te zeggen dat ze op die partij zouden stemmen. Over de ChristenUnie lopen de meningen uiteen van 4 (de Hondt) tot 7 zetels (P.B.) tegen 6 nu. Dat het allemaal zo weer om kan slaan bewijst de groep Verdonk. Ook het succes van D66 kan ik niet anders verklaren dan dat de peilingen zichzelf opstuwen. Er zitten nog exact dezelfde mensen (alleen wat minder) met exact dezelfde ideeën als twee jaren geleden. Het enige verschil is dat ze nu geen verantwoordelijkheid dragen en dus makkelijker dingen kunnen roepen.

Bij de laatste twee landelijke verkiezingen zaten de drie grootste peilers er trouwens gemiddeld 17 (van de 150) zetels naast, waarbij de verschillen onderling niet groot waren. Ze zaten er allemaal het meest naast bij Wilders. Laat u daar dus vooral niet door gek maken.

Tot slot heb ik eigenlijk maar één vraag. Hoe vaak bent u al gebeld door een peiler? Ik nog nooit...

ChristenUnie: Realisten met Idealen (tip 28)