de tekst staat hieronder volledig afgebeeld. Downloaden en printen is natuurlijk ook mogelijk: [file=2]

 Reactie op de begroting 2005

 en Algemene Beschouwingen

 

 Stadskanaal

november 2004

 

  

 

 

Geachte voorzitter, dames en heren,

 

 

 

 

Inleiding

 

 

Bij het schrijven van deze algemene beschouwingen kwamen wij uit bij het beeld van de lege portemonnee. Een situatie die zo nu en dan geconstateerd wordt en meteen invloed heeft op de verdere plannen.

 

Er is minder geld beschikbaar. Noodzakelijke overheidsbezuinigingen hebben bijgedragen aan het verminderen van het geld in het gemeentefonds. In tegenstelling tot vorige jaren kan de gemeentelijke begroting nu helaas ook niet gedekt worden met plotselinge meevallers.

 

 

De lege portemonnee doet dienst als teken van ‘pas op de plaats’, maar het strekt verder… er kan niet alleen even niets uitgegeven worden, er moet ook voor gezorgd worden dat er weer wat in komt om überhaupt uit te kunnen geven… Maar waar halen we dat geld vandaan? Een nauwkeurige controle van alle uitgaven wordt noodzakelijk; hard werken en creativiteit worden een vereiste.

 

 

Het gevaar van zo’n financieel nijpende situatie is dat alle overige, minstens zo belangrijke zaken uit het oog verloren worden. De aandacht wordt volledig op het geld en het bezuinigen gericht. In die valkuil wil de ChristenUnie niet vallen. Wij kiezen ervoor om nee te zeggen tegen bezuinigingen die de zwakkeren in onze maatschappij teveel raken. Wij kiezen ervoor om nee te zeggen tegen de verharding van de maatschappij, ook mede veroorzaakt door een individueel streven om het hoofd boven water te houden. Wij denken hierbij aan de sterke teruggang in het Christelijk Denken. Wat de ChristenUnie betreft zijn de Tien Geboden nog steeds de beste uitgangspunten voor waarden en normen in de samenleving.

 

In deze algemene beschouwingen willen wij voorstellen doen over het vullen van de lege portemonnee, echter terwijl de hand vooral op de knip ligt, willen wij de hand wel blijven uitstrekken naar hen, die het nodig hebben.

 

 

 

 

Ombuigingsplan

 

We komen nu toe aan de feitelijke behandeling van de begroting. Daarbij gaan wij uit van de cijfers die we dinsdag 26 oktober jongstleden ontvingen. Tekenend voor de problematiek is dat we zeer recent nog wijzigingen voorgelegd kregen als gevolg van opnieuw een tegenvaller. Het betreft nu een tekort in 2008 van € 860.000. Vanwege deze onzekere situatie wil de ChristenUnie toewerken naar bezuinigingen in 2008 van totaal ruim één miljoen euro, waardoor ook enige ruimte ontstaat om eventuele onverwachte noodzakelijke structurele lasten op te vangen.

 

Allereerst willen we graag wat zeggen over uw voorstellen in het ombuigingsplan. In beginsel zijn wij tegen een boventrendmatige verhoging van de OZB. De reden daarvoor is dat onze burger het komende jaar toch al met lastenverzwaring te maken krijgt door onder andere hogere energieheffingen, hogere rioolrechten en het wegvallen van de zalmsnip. Wel realiseren we ons dat door het verwerpen van deze bezuiniging het tekort weer oploopt. Uw overige ombuigingsplannen kunnen we onderschrijven.

 

Wat betreft de beleidswensen die genoemd worden, willen we nog een opmerking maken over de STAR. Wij zien dit als een grote incidentele investering. Echter mede door het grote cofinancieringsbedrag kunnen wij akkoord gaan met dit voorstel. Overigens vinden wij nadrukkelijk dat instellingen als de STAR in staat moeten zijn zichzelf te bedruipen, hiermee aangevend dat het in onze optiek de laatste keer is dat een dergelijke subsidie aan de STAR verstrekt wordt.

 

Wij willen graag weten wat de consequenties zijn (voor onder andere de cofinanciering) als sommige onderdelen van het plan, zoals bijvoorbeeld een stationsgebouw in Musselkanaal, achterwege zouden blijven. Als na onderhandelingen de mogelijkheid ontstaat om met een lager bedrag ten minste de baanvakken op een acceptabel niveau te brengen zou dat onze voorkeur hebben. Kan het college aangeven of er zekerheden gevestigd kunnen worden voor het geval dat onverhoopt de STAR zou staken met haar activiteiten. Wij willen ook nog als suggestie meegeven te onderzoeken of het project mede kan worden uitgevoerd als leerwerkproject, in het kader van de WWB. Als ChristenUnie betreuren wij het wel dat de STAR ook activiteiten op zondag ontplooit.

 

De overige punten die genoemd worden onder onvermijdelijke beleidswensen kunnen wij ondersteunen.

 

 

 

Productenraming 2005

 

Volgens het ombuigingsplan moet in 2008 € 860.000 worden bezuinigd. In verband met het bovenstaande en het niet steunen van de OZB-verhoging willen wij toewerken naar bezuinigingen met een totaalbedrag van € 1,1 miljoen. Wij willen aan de hand van de productenraming punten noemen die naar ons inzicht onderzocht zouden moeten worden naar de mogelijkheid om dit tekort te dekken.

 

·         (Product 1: Bestuursorganen)  Wij willen de raadsvergoedingen met 5% verminderen. Wij vinden dat wij als raad ook in deze lastige bezuinigingsoperatie een voorbeeldfunctie moeten vervullen. Wij willen solidair zijn met de gesubsidieerde instellingen die reeds 5% hebben moeten inleveren.

 

·         (Product 5: Bestuursondersteuning)    Wij willen graag nadere informatie over en eventueel onderzoek naar het grote bedrag dat onder 5.4 ‘advisering bestuur’ genoemd wordt. Kan hierop bezuinigd worden?

 

·         (Product 13: Wijkbeheer)         Wij willen aandringen op onderzoek naar de mogelijkheid om met gebruikmaking van de kaasschaafmethode 5% te bezuinigen op het product wijkbeheer.

 

·         (Product 18: Jeugd en Educatie)        U noemt in uw doelstelling dat u ernaar streeft kostendekkend te werken in het openbaar onderwijs. In de staatjes zien wij dat dit niet gelukt is. Wat is daarvan de reden?

 

·         (Product 23: Leerplicht)          In het verleden werd de formatie leerplichtambtenaar niet gehaald. Is dit nu op peil? Wat betreft de ChristenUnie wordt hier niet op bezuinigd.

 

·         (Product 29: Sport en recreatie)        Wat ons betreft lijkt het nuttig te onderzoeken of er op deze post nog bezuinigd kan worden. Hierbij houden wij in ons achterhoofd dat binnenkort ook de nieuwe Sportnota op de agenda staat.

 

·         (Product 30: Beeldende Kunst)  Leidt de voorgenomen privatisering van de gemeentelijke collectie tot besparing van de kosten?

 

·         (Product 32: Theater Geert Teis)       Zeker nu de instelling goed draait, lijkt het ons een goed moment om eventuele privatisering te onderzoeken. Het hebben van een theater is in de visie van de ChristenUnie geen kerntaak van de gemeente. Een subsidie is echter wel op zijn plaats.

·         (Product 33: Cultuur)    Wat betreft het Streekhistorisch Centrum vinden wij dat de 14.000 euro die genoemd zijn in de programmabegroting toegekend zou moeten worden voor adequate instandhouding van deze naar ons inzicht belangrijke voorziening. Overigens betreuren wij het wel dat de bijzondere activiteiten op de zondag geconcentreerd lijken te zijn, wat het sommigen moeilijk, zo niet onmogelijk maakt om deze te bezoeken.

 

·         (Producten 42: Algemeen maatschappelijk werk, 43: Welzijn ouderen, 46: Welzijn breed, 47: Sociaal cultureel werk en 48: Welzijn jeugd)    Wat betreft deze welzijnsproducten willen wij eveneens een taakstellende bezuiniging van  bijvoorbeeld 5% voorstellen, op basis van de kaasschaafmethodiek.

 

·         (Product 57: Lijkbezorging)               Wij zijn van mening dat de kosten van begraven zodanig betaalbaar moeten blijven dat mensen niet vanuit financiële overweging kiezen voor crematie. Bezuiniging op deze post lijkt ons dus ongewenst.

 

·         (Product 58: Ruimtelijke ordening)      Naar aanleiding van uw brief met als onderwerp ‘De Drentse Horn’ van 14 oktober jongstleden willen wij vragen of deze heroverweging van de fasering herziening van de bedragen op de meerjarenraming met zich mee brengt.

 

·         (Product 59: Stedelijke vernieuwing)   Wij zijn van mening dat zo mogelijk aanpak van nieuwe projecten getemporiseerd moet worden.

 

 

Overige (bezuinigings)punten

 

Naast de reeds genoemde punten uit de productenraming willen wij nog enkele aanvullende opmerkingen plaatsen:

 

·         Graag willen wij het ambitieniveau van de gemeente nader onder de loep nemen. In de toekomstvisie 2015 wordt gesproken over Havenboulevards, een lightrail, aftakkingen van de STAR, de havens in Onstwedde en een durfsportcentrum. Dat leken ons enkele jaren geleden mooie en realiseerbare plannen. Echter in het huidige economische klimaat zijn deze misschien te hoog gegrepen. Wat de ChristenUnie betreft moeten we de huidige situatie wat betreft voorzieningen en omgeving in stand trachten te houden en de dromen in eerste instantie dromen laten blijven.

 

·         Wij geven u als idee mee een gedeelte van de reserve incidentele bestedingen, hierbij denken wij aan € 300.000, in te zetten als structurele voorziening voor de bezuinigingsronde. Dus circa € 30.000 elk jaar.

 

·         Het burgerjaarverslag hoeft wat de ChristenUnie betreft niet huis-aan-huis bezorgd te worden. Exemplaren die opvraagbaar zijn, in te zien zijn in de bibliotheken en het gemeentehuis en daarnaast nog de hoofdpunten genoemd in een lokale krant zijn naar ons inzicht genoeg. Ook hoeft het ons inziens niet op een dergelijke luxe wijze gedrukt te worden.

 

·         Wij vinden het van belang dat onderzocht wordt of sportaccommodaties en andere gebouwen, waaronder bijvoorbeeld scholen, breder en efficiënter gebruikt kunnen worden.

 

·         Wat betreft het personeel zouden wij willen laten onderzoeken of door een heroverweging van taken en samenwerking met buurgemeenten bezuinigingen bereikt zouden kunnen worden. Daarnaast willen wij ook onderzoeken of het beginsel jong voor oud tot kostenbesparing kan leiden.

 

·         Wij vinden van groot belang dat op inkoop bezuinigd wordt. Ook het punt van de beperking van externe adviezen lijkt ons een zinvolle gedachte.

 

 

Enkele punten waar wij vooral niet op willen bezuinigen zijn de volgende:

 

·         Allereerst het minimabeleid. Gezien de zwakke sociale structuur van de gemeente en de overige bezuinigingen op dit gebied menen wij dat wij op moeten passen hier nog verder op te korten.

 

·         Op het bibliotheekwerk moet naar ons inzicht ook niet verder gekort worden. Het instandhouden van tenminste de huidige voorziening is voor ons een groot goed.

 

·         Wij hebben ons in het verleden gecommitteerd aan het gratis parkeren in deze gemeente. Wij willen ook nu nog vasthouden aan het niet heffen van parkeerbelasting.

 

 

 

Risico’s:

 

In uw bezuinigingsmogelijkheden heeft u aangegeven dat het aantal uitkeringsgerechtigden zal dalen. Wij zien hierin een risico. Gelet op het sombere werkgelegenheidsperspectief bij onder andere Philips en Avebé is het de vraag of uw optimisme ten aanzien van de daling van het aantal uitkeringsgerechtigden de komende jaren gerechtvaardigd is.

 

De huidige economische situatie en ook die in de ons omringende landen laten ons onzeker over toekomstige uitkeringen vanuit het gemeentefonds. Wij stellen ons hierbij dan ook serieus de vraag of wij ons nieuwe structurele lasten kunnen veroorloven.

 

 

 

Overige opmerkingen

 

De technologische vooruitgang heeft ook bij de windmolens niet stilgestaan. Windmolens met een as-hoogte van 100 meter worden nu toegepast. Dit betekent dat ook in ons gebied windenergie zou kunnen worden opgewekt. De ChristenUnie vindt dat de gemeente het gesprek hierover zou moeten openen met de provincie.

 

Wij willen ter ondersteuning van een door ons eerder ingenomen standpunt ten opzichte van het mogelijk realiseren van een Playdium in onze gemeente, opmerken dat uit recent onderzoek van Jellinek naar voren komt dat verslavingsklachten met 7% zijn toegenomen het afgelopen jaar. Dit in tegenstelling tot eerdere onderzoeken. Wij constateren trouwens dat meerdere gemeenten worden verleid tot de komst van gokhallen, waardoor de nuloptie verlaten moet worden.

 

Onze fractie heeft de indruk dat de bouw van nieuwe woningen en de komst van nieuwe bedrijven stagneert. Wij menen dat grondprijzen geen belemmering mogen opwerpen voor vestiging in onze gemeente.

 

Wij zijn verheugd over de berichten in de media over het grote aantal opgeloste politiezaken. Daarnaast zijn we blij met de uitbreiding van het aantal stadswachten. Wij hopen hen binnenkort op straat te zien.

 

 

 

 

Slotwoord

 

Het komende jaar zullen veel kwesties voor het voetlicht komen waarvoor soms lastige en ingrijpende beslissingen genomen moeten worden, met wellicht verstrekkende gevolgen. Daarbij is het volgens de ChristenUnie erg belangrijk dat de betrokkenen goed geïnformeerd worden over het hoe en waarom van deze beslissingen. Wij willen dan ook nog eens extra wijzen op het belang van communicatie in deze tijd en hopen dat u het met ons eens bent als wij zeggen dat wij de band met de pers en haar rol hoog achten.

 

Vorig jaar vertelden wij u van Job, de Bijbelse personage die financieel aan de grond kwam te zitten en vertelden, naar aanleiding van de zegening die hij uiteindelijk ontving, dat wij geloven dat de juiste keuzes vanuit een Godvrezend perspectief zegenrijk kunnen werken. Dit jaar kwamen we met het beeld van een lege portemonnee en de lege zakken. Hoewel het beeld anders is, is de boodschap nog steeds hetzelfde: wij willen ook het komende jaar vanuit het vertrouwen op God trachten de juiste keuzes te maken, niet alleen op het financiële vlak.

 

Wij wensen u als college en ons als raad, en ook de ambtenaren en de pers veel wijsheid toe, maar bovenal Gods onmisbare zegen.