Algemene Beschouwingen 2005

maandag 14 november 2005

Ook dit jaar heeft de ChristenUnie weer een uitgebreide bijdrage geschreven voor de Algemene Beschouwingen van vandaag. Hier vindt u de tekst.

[file=7]
 
Mijnheer de voorzitter, dames en heren,
 
Inleiding
 
Dit zijn alweer de laatste Algemene Beschouwingen van deze raadsperiode. We kunnen terug kijken op veel goede dingen. Onze gemeente wordt steeds mooier. Je kunt er prachtig wonen, verblijven en recreëren. Er zijn helaas ook schaduwkanten. Pas werden we weer opgeschrikt door opnieuw enkele tientallen jongeren die werden opgepakt in verband met crimineel gedrag, waaronder een aantal ernstige feiten. Vorig jaar was dit ook al het geval. Veel waardering natuurlijk voor het optreden van de politie waardoor schuldigen berecht kunnen worden. Ondertussen wordt echter wel een spoor van leed en narigheid achter gelaten. Wij zijn dan ook blij met uw voorstel om meer mankracht in te zetten, om via bemiddeling en begeleiding te voorkomen dat jongelui hun school vroegtijdig verlaten of snel in een bijstandssituatie verzeild raken. Belangrijk is ook om na te denken hoe dergelijk gedrag tot stand komt. Als ChristenUnie vinden we het in dit verband jammer dat een initiatiefvoorstel van ons, wat beoogde om vanuit de gemeente een waarden- en normendiscussie op gang te brengen door de meerderheid van de raad in de kiem werd gesmoord. Ook een schaduwkant vinden wij de huidige werkgelegenheidsituatie.
Naast tal van goede besluiten die we in de afgelopen periode als raad hebben genomen ervaren wij het nog steeds als een dieptepunt in het raadswerk dat een meerderheid gekozen heeft voor de komst van een grootschalige gokgelegenheid.
Maar, we moeten verder. Wat ons betreft níét in eigen kracht. We moeten immers  ook in ons raadswerk ons afhankelijk weten van God, Die uiteindelijk alles regeert en bestuurt. In dat vertrouwen hopen we ook in de toekomst ons werk te blijven doen.
 
Na deze inleiding willen we eerst graag ingaan op onze financiële situatie als gemeente en de nieuwe beleidswensen, om daarna nog een aantal opmerkingen te maken naar aanleiding van de verschillende programma’s.
Financiële situatie
 
Voor de jaren 2006 tot 2008 worden steeds tekorten verwacht. In totaal 1,3 miljoen euro. Eind 2009 verschijnt, gelukkig, een gering overschot. Dat is natuurlijk ook nodig om goedkeuring te krijgen vanuit de provincie. Voor het huidige jaar wordt verwacht dat we een tekort hebben van 2,6 miljoen euro. Het voornemen is om deze tekorten weg te werken vanuit de algemene reserve. Daarmee daalt deze tot circa 8 miljoen euro. Daarbij moeten we wel bedenken dat bij dit alles nog een bezuinigingsoperatie van 2,1 miljoen euro uitgevoerd moet worden. Een moeilijke, doch noodzakelijke operatie.
 
Terugkijkend moeten we constateren dat we als gemeente vele jaren lang uit onze algemene reserve hebben geput om de zaken weer kloppend te krijgen. We zijn het volledig eens met uw constatering dat we daar mee moeten ophouden, nu deze reserve gedaald is tot 8 miljoen euro. De wens om niet verder uit de algemene reserve te putten, betekent bijna een trendbreuk. We kunnen dan in het vervolg, niet meer uitgeven dan er ook echt binnenkomt.
 
Beleidswensen
 
In uw begrotingsvoorstel formuleert u een aantal beleidswensen die u in de toelichting hierop aanduidt als onvermijdelijk. Daar kunnen wij mee instemmen. Wij hopen dat de geplande investeringen ook het gewenste resultaat zullen hebben. Hoewel we het eens zijn met het aanstellen van een opbouwwerker, vinden wij de directe personeelskosten te hoog. Zeker in het licht van de in de beleidswensen opgenomen uitbreiding van de formatie leerplichtambtenaar. Deze bedraagt slechts 50.000.
 
Programmabegroting
 
Wij willen aan de hand van de genoemde programma’s kort ingaan op enkele punten.
 
Programma 1: Jeugd en educatie
 
Wij zijn van mening dat de jeugdzorg grote aandacht behoeft. Uit onderzoek is gebleken dat bijvoorbeeld in Rotterdam een grote groep jongeren een grote doelloosheid ervaart. Dit resulteert onder andere in schoolverlating en zelfs in kleine en grotere criminaliteit. Ook in Stadskanaal lijken wij een groep jongeren te hebben die in meer of mindere mate aan deze problematiek ten prooi valt. Wij menen dat dit soort problemen bij de basis aangepakt dienen te worden en er dus allereerst gesproken dient te worden over het gebrek aan doel en zin die zij ervaren. Voor veel mensen zijn zowel God als de naaste weggevallen als mogelijke zingevers. Het jarenlange individualisme lijkt nu zijn tol te gaan eisen.
Een mogelijke praktische aanpak zou gevonden kunnen worden in het betrekken van jongeren in vrijwilligersprojecten, zoals bijvoorbeeld in grotere gemeenten structureel het geval is.
 
Programma 2:  Cultuur
 
Als ChristenUnie zijn wij van mening dat het vastleggen van de geschiedenis van de gemeente van groot belang is, waarbij wij ook denken aan de jongste geschiedenis. Nog niet zo lang geleden is de subsidie aan Close-Up gestopt. De gemeente heeft wat ons betreft een stimulerende taak in het vastleggen van haar historie. Zou de bibliotheek of het Streekhistorisch Centrum dit op zich kunnen gaan nemen?
 
Kan de wethouder aangeven hoe de gesprekken met het Streekhistorisch Centrum nu lopen met betrekking tot de financiële zaken.
 
Programma 3: Sport en recreatie
 
Met veel belangstelling wachten wij de door u toegezegde Sportnota af. Ook bij de sportverenigingen en de bevolking proeven wij dezelfde sterke belangstelling hiervoor.

Verder hebben wij in dit verband duidelijk de behoefte om onze waardering uit te spreken richting de Christelijke Gemeente Nederland (CGN). Dankzij hun bereidheid om maandelijks financiële tekorten te accepteren, is het voor onze burgers nog steeds mogelijk om te zwemmen in het Pagecentrum.
 
Programma 4: Welzijn en zorg
 
De Wet op de maatschappelijke ondersteuning (Wmo) komt nu echt op ons af. Het lijkt ons belangrijk om nauw te worden betrokken in de verdere ontwikkeling van de plannen binnen de gemeente. Er verandert veel, maar het mag zeker niet ten koste gaan van de zorg naar onze burgers. Als het goed is, dient nieuw beleid een verbetering in te houden. Wij zien uw initiatieven hierover de komende tijd met veel belangstelling tegemoet.
 
In onze visie neemt het belang van vrijwilligers in de komende jaren eerder toe dan af. Wij zijn van mening dat de vrijwilligersvacaturebank hierin een belangrijke rol te vervullen heeft en als zodanig moet blijven bestaan.
 
Wat de ChristenUnie betreft blijft de extra aandacht voor de minima noodzakelijk. Zeker gezien de algemene economische ontwikkelingen van de laatste periode heeft dit prioriteit.
 
Programma 5: Veiligheid
 
Naar onze mening dient de gladheidbestrijding in de buitengebieden meer aandacht te krijgen dan nu het geval is. We denken hierbij aan doorgaande wegen en ook aan bereikbaarheid van scholen. We hebben de laatste jaren hierover nogal wat negatieve signalen ontvangen.
 
We willen, nu het toch over de buitengebieden gaat, de aandacht vragen voor het besluit om op termijn een aantal lichtpunten te laten verdwijnen. Bij navraag werden we opnieuw geconfronteerd met het grote onbegrip van de betreffende bewoners hierover. Wellicht is herbezinning over dit voornemen gewenst, te meer het hier niet om een bezuiniging gaat.
 
Voorkomen is beter dan genezen. Met name op het gebied van brand en inbraak is deze zegswijze nadrukkelijk op zijn plaats. Het is misschien te overwegen dat het onderdeel brandveiligheid, zowel in openbare gebouwen als in woningen, eens een speciaal aandachtspunt wordt in het kader van de voorlichtende taak van ons als gemeente. Zou het in dat verband mogelijk zijn dat ieder huishouden bijvoorbeeld een korte informatie- en instructiekaart krijgt waarop een duidelijke puntsgewijze handleiding ‘wat te doen bij brand’ staat?
 
Onze gemeente telt een groot aantal ouderen en verzorgingshuizen. Graag willen wij hierbij extra aandacht vragen voor deze wooncomplexen in het verband met brandpreventie. Is het aantal oefeningen hiervoor wel voldoende en wordt hieraan de hand gehouden?
 
Programma 6: Bedrijvigheid
 
Ons bereiken van meerdere kanten signalen dat de bedrijfsvriendelijkheid, waaronder in gevallen van uitbreiding, te wensen overlaat. Bij het aanmelden van nieuwe initiatieven krijgen we de indruk dat de eerste reactie vanuit het ambtelijk apparaat met name op de problemen gericht is. Terwijl blijdschap over dergelijke nieuwe initiatieven gewenst zou zijn. Hierbij denken we ook nadrukkelijk aan bedrijvigheid in de subkernen en buitengebieden. De ChristenUnie denkt dat een herbezinning over deze grondhouding van belang is.
 
Het mogelijk aantrekken van nieuwe bedrijvigheid blijft een speerpunt voor onze gemeente. Het duidelijk aanwezig zijn bij diverse beurzen steunen we daarom van harte.
 
In ons gebied bevinden wij ons wat werkgelegenheid betreft in zwaar weer. Hierbij denken we aan de recente ontwikkelingen bij AVEBE, de totale afbouw van Philips en de situatie in de land- en tuinbouw. Met name voor de suikersector willen wij extra aandacht vragen. Daartoe dienen wij een motie in.
 
Wat in ieder geval dient te gebeuren is dat de daarvoor aangestelde lobbyisten voldoende druk uitoefenen op de landelijke en Europese beleidsmakers van deze materie. Gebeurt dit wel voldoende?
 
Landelijk en zelfs Europees hebben we te maken met het feit dat producties worden verplaatst naar lagelonenlanden. Dit onderstreept des te meer de noodzaak voor het aantrekken en uitbreiden van hoogwaardige werkgelegenheid en dienstverlenende instellingen.
 
Het blijkt dat het meebetalen aan de herstructering bedrijfsterreinen Vleddermond toch nog op behoorlijk verzet stuit. Wij blijven er daarom op aandringen om in overleg met de ondernemers tot een goede oplossing voor beide partijen te komen. Dit om het instrument van baatbelasting niet ter hand te hoeven nemen.
 
Programma 7: Arbeidsmarkt
 
Het aantal WWB-uitkeringen is van groot belang voor onze begroting. Elke extra uitkeringsgerechtigde kost ons gemiddeld immers 10.000 euro op jaarbasis. Het lijkt er op dat het verwachte aantal van 800 WWB-uitkeringen gehaald zal worden aan het eind van het jaar. We hebben de indruk dat met de inspanning zoals die op dit moment wordt aangewend, de prognoses op de lange termijn haalbaar zijn. Maatwerk op dit vlak lijkt ons ook voor de komende tijd van het grootst mogelijke belang. We hopen dat we de komende tijd niet geconfronteerd worden met onverwachte tegenvallers. Temeer, omdat dit een groot risicoaspect voor onze begroting is.
 
 
Programma 10: Wonen
 
Ik citeer uit het voorwoord van de welstandsnota: “Zoals gezegd heeft de gemeenteraad de welstandsnota vastgesteld. Daar blijft het niet bij. Jaarlijks zal het college van burgemeester en wethouders verslag uitbrengen aan de raad over de uitvoering van de welstandsnota. Daarmee halen we de welstandsbeoordeling uit de toch wel enigszins besloten sferen en brengen we die naar de openbaarheid van de vergadering.”
 
Wij wachten de informatie van het college hierover af, temeer daar de gehele welstandsnota pro forma door de raad is vastgesteld.
 
Programma 11:  Milieu
 
Mede naar aanleiding van berichten in de media blijft het rioleringsstelsel een zaak van grote aandacht. Zeker in de komende verkiezingstijd zal het geen zaak zijn die spontaan veel aandacht krijgt, maar gezien het omvangrijke leidingenstelsel en de veroudering daarvan dient het gemeentelijke rioleringsplan adequaat te worden uitgevoerd. We zullen in de komende jaren worden geconfronteerd met grote stijging van de tarieven. Vertraging van de uitvoering van de plan zal in de toekomst leiden tot hogere extra kosten.
 
Alternatieve energievoorziening verdient ons inziens meer aandacht en meer toepassingen kan krijgen dan op dit moment in onze gemeente het geval is. Te denken valt aan windmolens, vergistingsinstallaties, koolzaadolie, zonnecollectoren en aardwarmte. Wij zouden het op prijs stellen als u op deze gebieden toch enig oriënterend onderzoek zou willen doen. Misschien dat we eens aan een pilot-project deel zouden kunnen nemen.
 
Programma 12: Bestuur en organisatie
 
Wij zijn het niet eens met het streven naar de opheffing van de Streekraad. Wij denken nog steeds dat er voor de Streekraad mogelijkheden bestaan om als pleit- en platformfunctie door te gaan.
 
Naast de Streekraad zijn we deelgenoot aan een platform Middelgrote Gemeenten en de Sterke Steden. Wij willen graag weten wat de functies van beide organisaties zijn en welke resultaten zij opleveren. Hier willen wij ons graag over laten informeren.
 
 
Overige opmerkingen
 
Naast bovenstaande punten willen wij nog enkele andere opmerkingen maken.
 
·         Wij kunnen ons vinden in uw voorstellen over het aanpassen van de diverse tarieven, zoals genoemd in de paragraaf lokale heffingen.
 
·         De totale omvang van de bestemmingsreserves bedragen ruim 24 miljoen euro. Liggen deze bedragen allemaal vast of is het wellicht goed om het één en ander nog eens tegen het licht te houden, waardoor het misschien mogelijk wordt dat bepaalde bedragen vrijgemaakt worden.
 
·         Wat betreft de ambtelijke organisatie hebben wij duidelijk een positieve indruk over de diverse verbeteringstrajecten die onderhand in gang zijn gezet. Een gemotiveerd ambtenarenapparaat vinden wij van het grootste belang voor een goed functionerende organisatie. Daarbij denken wij aan de gehele organisatie inclusief de aansturing.
 
·         Het baart ons zorgen dat de informatievoorziening vanuit de gemeente naar de burgers toe steeds minder kanalen krijgt. Het overleg burger-bestuur is verdwenen en de Spreekbuis is ook al opgeheven. Wij willen het college verzoeken de communicatie eens onder de loep te nemen om te kijken of de huidige informatiestromen weer verbreed zouden kunnen worden.
 
Slotwoord
 
Het duurt niet lang meer voordat de verkiezingsstrijd zal losbranden. Ons wacht een drukke, maar toch ook een boeiende tijd. Belangrijk is dat de achtergronden en de doelstellingen duidelijk worden geëtaleerd. Het is misschien overbodig te zeggen dat we hopen dat in de komende periode niet op de man gespeeld zal worden en de onderlinge verschillen in achtergronden en doelstellingen gerespecteerd zullen worden.
 
In het begin hebben we reeds verwoord dat we in een prachtige gemeente woonachtig zijn waar heel veel goede dingen van te zeggen zijn. Dat de financiële mogelijkheden beperkt worden, maakt het raadswerk er niet gemakkelijker op. Belangrijk vinden wij dat de goede sfeer, en daar kunnen we in deze raad gerust van spreken, ook in de toekomst gehandhaafd blijft. Samen kunnen we dan weer verder en wat betreft de ChristenUnie onder Gods onmisbare zegen.

« Terug